مقدمه:
گرواسیس به عنوان یک شرکت خصوصی توسط پیتر هوف تاسیس شد و فناوری خود را در قالب ساخت ( واتر باکس ) به دنیا معرفی کرد. این فناوری تقلیدی است از یک رفتار زیستی که در طبیعت اتفاق می افتد و شامل موارد ذیل است :
1) اصلاح خاک با استفاده از قارچ مایکوریزا.
2) حفظ ساختمان و سیستم کاپیلاری خاک .
3) ) بهره گیری از نهال هائی با ریشه های اولیه سالم .
4) استفاده از دستگاه واتر باکس.
اگر بخواهیم در مناطق صخره ای نهال کاری کنیم در این صورت باید از ماشین ها و ادوات دارای مته استفاده گردد.
فناوری ارائه شده توسط گرواسیس برای حل برخی مشکلات مانند کشت درختان در بیابانها و اراضی فرسوده سنگلاخی در واقع تقلیدی است از آنچه که مادر طبیعت برای حل این معضلات به کار می گیرد . این روش می تواند در بیابانها و اراضی فرسوده سنگلاخی بکار گرفته شود تا باعث حاصلخیزی مجدد این اراضی گردد.
اهمیت ریشه های اولیه
روش مادر طبیعت برای تولید و تکثیر گیاهان، کاشت بذور آنها در لایه سطحی خاک است. بطور معمول بذور گیاهان در طبیعت توسط باد یا مدفوع حیوانات از نقطه ای به نقطه دیگرجا بجا و در لایه سطحی خاک انباشته می گردد. در مرحله بعد شروع به رشد کرده و ریشه های اولیه خود را برای یافتن آب گسترش می دهد.
متعاقب این امر گیاه خود را در خاک مستقر می کند. هنگامی که ریشه های اولیه به آب دسترسی پیدا کردند، شروع به گسترش ریشه های ثانویه خود می کنند و در این مرحله ضمن تبخیر آب به رشد و نمو خود ادامه می دهد.
تکنیک کاشت توسط مادر طبیعت در چهار مرحله و در یک عکس
چگونه نهال هائی با ریشه سالم تولید کنیم ؟
درختانی که امروزه با روشهای پیشرفته تولید و تکثیر می شوند و در بازار به فروش می رسند بطور گسترده ای ریشه های اولیه ی آنها ناکارا می باشد. نهال هائی که با این روش تولید و تکثیر شده اند، ریشه اولیه ی آنها که در عمق متوسطی از خاک قرار دارند به ریشه های ثانوی تقسیم می شوند. عکس های تهیه شده از نهال های خریداری شده توسط آکوا پرو از 20 کشور مختلف جهان ، نشان می دهد که کلیه این نهال ها فاقد ریشه سالم و دست نخورده بودند. ریشه های اولیه تمام آنها از بین رفته بود در حالی که ریشه های ثانویه بیش از اندازه توسعه و گسترش یافته بودند. چنین نهال هائی در شرایط خشکی، بدون آبیاری امکان ادامه حیات ندارند. اصولاً ریشه های ثانویه قادر به نفوذ عمقی، شکستن صخره ها و عبور از آنها نیستند. در اینجا 4 عکس وجود دارد که به شکل گویائی موضوع را نشان می دهند.
نهالی با ریشه های اولیه از بین رفته، منشعب و رو به بالا
نهالی با ریشه های اولیه آسیب دیده، منشعب با رشد افقی در گلدان پلاستیکی
یک گیاه جوان ( قبل از انتقال به دومین گلدان) با ریشه های اولیه معیوب و پیچ خورده. بعد از انتقال به دومین گلدان دو ریشه کوچک تر وباریک تر تولید می کند که فاقد توان ریشه اصلی است.
تمام ریشه های اولیه نابود شده اند و سایر ریشه ها بطور افقی در زیر گلدان رشد کرده اند
چگونگی ترمیم ریشه های اولیه از بین رفته از گیاهان مسن تر
در سالهای اخیر اکوا پرو نه تنها چگونگی تولید نهال هائی با ریشه های کامل را آموخته است بلکه یاد گرفته است تا گیاهانی با ریشه های اولیه معیوب و از بین رفته را دوباره مرمت کند.
چهار هفته بعد از کشت، بازیابی ریشه های اولیه و رشد عمودی آنها به طرف پائین
یک استاندارد کیفی جدید:
اکواپرو برای تولید نهال هائی با ریشه های مطلوب، مطالعات و تحقیقات گسترده ای در مورد چگونگی گسترش ریشه ها در طبیعت در مقایسه با نهال هائی که توسط شرکت های پیشرفته تولید می گردد بعمل آورده است. در زمان خروج ریشه ها از بذر و به منظور داشتن ریشه های با کیفیت، اکواپرو نوعی سینی گلدانی تولید نهال به نام Penroot paper plug طراحی نموده است. این سینی از خمیر کاغذ تهیه شده و مدلی است که بر اساس گسترش و حفظ ساختار دست نخورده ریشه های اولیه ( ریشه های عمودی )و ریشه های ثانویه طراحی شده است.
با این فناوری نهال هائی تولید می شود که ریشه های اولیه ی آن بهتر در اعماق خاک نفوذ کرده (به خوبی از درون صخره ها عبور می کند ) و حتی در دوره های خشک ریشه ی این درختان آب کافی از خاک جذب می کند. ریشه های ثانویه این درختان به طور وسیعی در خاک گسترش می یابند تا بتوانند اکسیژن کافی، عناصر غذائی ماکرو و میکرو و آب را بعد از یک رگبارش جذب نمایند. بعلاوه اکواپرو برای تولید کنندگان نهال حد اقل استاندارد هائی را معرفی نموده که تولید کنندگان ملزم به رعایت آنها می باشند. تولید کنندگان نهال که از ورقه پن روت استفاده می کنند و حد اقل استاندارد مورد نیاز اکواپرو در خلال تولید را رعایت کنند می توانند از اکواپرو درخواست اخذ گواهینامه برای نهال های تولیدی کنند. بعد از بازدید اکواپرو یا نماینده او وتایید رعایت کامل استانداردهای مورد نظر از سوی تولید کنندگان ، نسبت به صدور گواهینامه برای نهال های تولیدی اقدام خواهد نمود. عنصر اساسی در موفقیت کشت نهال، همانا کاشت نهال هائی با ریشه کامل و سالم است.
این عکس ها چگونگی رشد ریشه های اولیه را در ورقه های پن روت نشان می دهند. در بین دو قسمت گلدان هوا به خوبی عبور کرده و ریشه های اولیه تا زمان کاشت به صورت عمودی قرار می گیرند.
گسترش ریشه های برش خورده در ورقه پن روت. قطع کردن یا برش ریشه ها باعث تولید بیش از یک ریشه اصلی می شود اما این ریشه ها از ریشه تولید شده توسط بذر ضعیف تر هستند.
چگونگی کاشت بذور گیاهی و قلمه ها در ورقه پن روت
با استفاده از فناوری گرواسیس می توانیم در طول سال تا جائی که دمای هوا از 35 درجه سلسیوس فراتر نرود اقدام به کاشت نمائیم.گرواسیس با تقلید کردن از شیوه و رفتار مادر طبیعت برای رویش گیاهان، قادر خواهد بود تا گیاه مورد نظر را که در عکس های فوق نمایش داده شده، به نحو مناسبی پرورش دهد. برای دستیابی به این هدف نیازمند اطلاعات ذیل هستیم :
1- زمان جوانه زدن گیاه به روز.
2- مدت زمانی که طول می کشد تا طول ریشه های اولیه ی گیاه به 10 سانتیمتر یا 4 اینچ برسد. بعد از جوانه زدن و ریشه دار شدن، گیاه نسبتاً سخت می شود.
3- چهارده روز قبل از اینکه آنها را در فضای آزاد بکاریم، ما این سه دوره زمانی را با هم جمع می زنیم تا تعداد روزهائی که گیاه قبل از انتقال به فضای آزاد در فضای سر بسته قرار داشته، محاسبه گردد.
چگونه به بذر کمک کنیم تا جوانه بزند؟
همه بذور به راحتی جوانه نمی زنند. برخی از بذور گیاهان برای اینکه قادر به جوانه زدن باشند باید عمل بهاره کردن یا ورنالیزاسیون روی آنها صورت گیرد. بهاره کردن یا ورنالیزاسیون به این معنی است که بذور گیاهی قبل از جوانه زدن باید یک دوره زمانی سرد را طی کنند. عمل بهاره کردن روشی است که مادر طبیعت در کشورهائی که دارای چهار فصل با یک زمستان خشن هستند بکار می برد تا بذور انها خیلی زود سبز نشوند. به عنوان مثال فرض کنید اگر میوه درخت بلوط بعد از یک بارش پائیزه در اکتبر سریعاً جوانه بزند در آن صورت این گیاه به راحتی در معرض یخ زدگی قرار می گیرد و گیاه به زودی خواهد مرد. لذا بذور این گیاهان تا به حد کافی دوره های سرما را طی نکنند جوانه نخواهند زد. بنا براین ورنالیزاسیون کمک می کند تا این گیاهان دیرتر جوانه بزنند تا کمتر در معرض سرمازدگی قرار بگیرند. بذر درخت بلوط باید حداقل 3 ماه قبل از جوانه زدن در معرض هوای سرد قرار گیرد تا با موفقیت جوانه بزند. از این رو بذور گیاهی بدون هیچ خسارتی در طول زمستان در خاک باقی می مانند و در فصل بهار جوانه می زنند. برخی دیگر از بذور گیاهان بومی در مکان هائی که فاقد زمستان های خشن هستند از سازو کار حفاظتی دیگری استفاده می کنند. به عنوان مثال برخی بذور در دمای بالاتر از 30 درجه سلسیوس جوانه نمی زنند. لذا این سازو کار طبیعی مانع از جوانه زدن بذوردرست قبل از فرا رسیدن تابستان می شود یعنی زمانی که آنها به احتمال زیاد در اثر خشکسالی خواهند مرد. بسیار مهم است که شما بذر را کنترل نموده و خصوصیات و نیازمندیهای رویشی آنها را تعیین کنید. ابتدا باید بدانید که بذر شما قابل کاشت است لذا می توانید با خیساندن بذور به مدت 48 ساعت باعث تحریک جوانه زنی بذر شوید. روش دیگر برای جوانه زدن بذر، قرار دادن آنها به مدت 72 ساعت در لابلای برگه های مرطوبی است که درون جعبه هائی قرار دارند. بعد از اعمال این تیمارها شما می توانید آنها را در گلدان بکارید. بعد از خیساندن، می توانید ریشه اولیه را که پوسته بذر را شکسته و خارج شده، مشاهده نمائید. در این نقطه امکان انتخاب بذر برای کاشت وجود دارد. آنهائی که طی این مدت جوانه نزده اند احتمالاً مناسب نیستند و بهتر است که آنها را نکارید و یا اینکه چند روز دیگر آنها را بخیسانید. اگر مجدداً جوانه نزدند آنها را نکارید.
چگونه کمک کنیم تا بذر بیشتر جوانه بزند و بعد از کاشت رشد کند؟
تا اینجا تمام گیاهان به ترکیبی از رطوبت و اکسیژن نیاز دارند. جائی که رطوبت است اکسیژن نیست. بنابراین قاعده ترکیبی از رطوبت و اکسیژن بهترین نتیجه را بدست می دهد. در ذیل چگونگی انجام این کار بیان شده است :
1- بعد از کاشت بذر در گلدان با روشی مطمئن آب دادن را آغاز می کنیم.
2- فقط در اولین و دومین روز ( به توصیه های بعدی توجه کنید)هر نیم ساعت یک بار به مدت 1 دقیقه با روش بارانی و با ملایمت بذور کاشته شده را آبیاری کنید. چنانچه آبیاری با دست و به کمک آبپاش دستی صورت گیرد، سعی کنید بسیار به آرامی این کار را انجام دهید تا خاک در اثر شدت آبیاری متراکم نشود چون در این صورت تامین اکسیژن برای ریشه دچار مشکل می شود.
3- آب دادن با این روش را ادامه دهید تا متوجه شوید که خاک ته گلدان خیس می باشد.
4- مرطوب بودن خاک، سیستم آبیاری را تغییر می دهد. این بار آب دادن به بذور را قطع کنید و در عوض رطوبت نسبی را در حد 100% نگهدارید.
5- این کار را با مشاهده دقیق وضعیت آب و هوائی انجام دهید و سپس از جدول زمانی زیر پیروی کنید :
در ساعت 7 صبح به مدت 1 دقیقه آبیاری کنید و تا ساعت 11 صبح هر دو ساعت یکبار آبیاری را تکرار نمائید. سپس به مدت 1 دقیقه در ساعات 12 ظهر، 1، 2 ، 3 و 4 بعد ظهر آبیاری صورت گیرد. سرانجام در ساعات 6 و 8 بعد ظهر به مدت 1 دقیقه بذور را آبیاری نمائید.
6- ایده ای که در ورای این جدول زمانی وجود دارد افزلیش دفعات آبیاری در مواقعی است که خورشید با قدرت تمام می تابد و دما همزمان با افزایش شدت تابش رو به افزایش می رود. وقتی چنین اتفاقی رخ می دهد، رطوبت نسبی بطور چشمگیری کاهش می یابد لذا شما مجبورید با تشدید برنامه آبیاری این نقیصه را جبران نمائید. وقتی شرایط منطقه گرم نباشد، بسیار مناسب خواهد بود که دفعات آبیاری را حتی در طول روز در سطح 2 ساعت یکبار نگهداری نمائید.
7- به محض اینکه 100% بذور جوانه زدند و ارتفاع بوته ها به 1 سانتیمتر رسیدند، دور آبیاری را کاهش دهید. در این مرحله گیاه سفت و محکم می شود. در این مرحله نباید به دنبال رطوبت زیاد در خاک باشیم و ضروری است که رطوبت خاک کم باشد. برای رسیدن به این هدف به شرح ذیل اقدام نمائید :
به مدت 2 روز هر دو ساعت یکبار آبیاری کنیدسپس 2 روز دیگر با فاصله زمانی هر 3 ساعت یکبار آبیاری کنید. بعد از این مرحله شما فقط در ساعات 7 صبح، 12 ظهر و 6 عصر مجاز به آبیاری گلدانها هستید.
8- وقتی گیاه کمتر در سایه قرار بگیرد برگها خیلی بزرگ نمی شوند و به صورت متراکم در می آیند. این باعث می گردد تا وقتی گیاه به واتر باکس منتقل می شود کمتر در معرض تبخیر و سوختگی قرار بگیرد.
9- مراحل 7 و 8 به این معنی هستند که ما گیاه را برای انتقال به فضای آزاد آماده کنیم تا در فضای آزاد و حتی در شرایط گرم و خشک زنده بماند.
چگونگی استفاده از ورقه پن روت
همانطور که می توانید ببینید در انتهای گلدانها یک دو پایه قرار دارد. ریشه های اولیه تا انتهای گلدانها نفوذ می کنند اگر در این مرحله هرس هوائی (air pruning )به خوبی صورت گیرد، ریشه ها در این فضا و بین این دو پایه منتظر خواهند ماند. بنابراین ما نیاز داریم که سینی گلدانها را روی یک سطح خشک قرار دهیم(ترجیحاً روی یک جعبه ) به نحوی که باد و هوا بتواند در زیر آنها جریان داشته باشد. ابعاد گلدانها 5 سانتیمتر در 5 سانتیمتر می باشد بنابر این ما می توانیم حدوداً 300 گلدان را در هر متر مربع جای دهیم.
قرار دادن گلدانها در روی یک سطح قابل تهویه به منظور هرس هوائی ریشه ها
گیاهی با ریشه های کامل
چه گیاهانی را می توانیم به کمک فناوری گرواسیس کشت نمائیم ؟
فناوری گرواسیس در واقع یک متدولوژی کاشت است که برای هر گیاهی قابل اجرا می باشد. بنابر این اهمیتی نخواهد داشت که گیاه کاشته شده یک درخت، یک درختچه، یک بوته، سبزی و یا یک گل باشد. اما خیلی مهم است که درک کنیم که این فناوری یک سامانه آبیاری نیست بلکه بیشتر، فناوری کشت است تا آبیاری. فناوری پیش رو راهی را ارائه می دهد تا گیاه بتواند در چنین راهی بعد از گذشت یک سال قادر باشد تا حدی خود را با شرایط محلی وفق دهد و به عبارت دیگر گیاه توان مقابله با شرایط موجود را داشته باشد. اگر شما 300 میلی متر باران داشته باشید و گیاه برای بقا به 400 میلی متر باران نیاز داشته باشد بعد از یک سال علیرغم کمک واتر باکس گرواسیس گیاه مورد نظر خواهد مرد. اما اگر 300 میلی متر باران داشته باشیم و برای بقا به 290 میلی متر باران نیاز داشته باشیم گیاه در اولین سال کمک زنده خواهد ماند. این مشابه رفتار مادر طبیعت است.
مایکوریزا
ریشه تمام گیاهان در زمین مستقیماً آب یا مواد غذائی را از خاک دریافت نمی کنند. این ریشه ها در عوض با قارچ مایکوریزا که بطور طبیعی درخاک موجود هستند، همکاری می کنند. این قارچ ها ترکیبات حاوی عناصر غذائی اصلی (N,P,K و Mg ) و عناصرغذائی ریز مغذی را تجزیه و در اختیار ریشه گیاهان می گذارد . پاداش مایکوریزا برای دادن چنین هدیه ای به گیاه، دریافت 30% قند تولیدی از درختان و درختچه ها به مایکوریزا است. بدون چنین همکاری امکان ادامه رشد گیاهان وجود ندارد. لذا این گیاهان باید در روی ریشه های خود قارچ مایکوریزا داشته باشند تا به رشد آنها کمک کند. اکر کار را با یک خاک خشک که فاقد مایکوریزا است آغاز کنیم، گیاه به نحو ضعیفی رشد می کند. از این رو بخش مهمی از فناوری گرواسیس تلقیح کردن خاک ورقه های پن روت و بعداً تلقیح کردن خاک زیرین واتر باکس است.
چگونگی تهیه خاک با مایکوریزا برای گلدانها و خاک زیر واتر باکس
بعد از شناسائی رقم یا واریته ای که می خواهید بکارید، باید تلاش کنید تا مکانی را که این گونه ها رشد می کنند، پیدا نمائید. سپس مقداری از خاک و برگی که زیر این درختان و درختچه ها است جمع آوری کنید. خاک و برگهای جمع آوری شده را با مقدار خاکی که برای پر کردن گلدانها و خاک زیر واتر باکس مورد نیاز است، مخلوط نمائید. برای گلدانها cc50 و برای زیر واتر باکس cc500 خاک مورد نیاز است.
اکنون شما خاکی حاوی اسپور قارچ (مایکوریزا ) دارید. به محض اینکه آبیاری را شروع کردید، این قارچ ها شروع به رشد می کنند. گیاه شما با گونه مناسب قارچ مایکوریزا تلقیح شده است.
بعد از آماده نمودن مکان کاشت ( با حفظ سامانه کاپیلاری خاک جهت حمل آب ) و قبل از اینکه واتر باکس را در مکان مربوطه قرار دهید، حدود cc500 از مخلوط یاد شده روی قسمت سطحی خاک که در زیر واتر باکس قرار می گیرد، ریخته شود. بعد از مستقر شدن واتر باکس روی این قسمت مایکوریزاهائی که به خواب رفته بودند به دلیل دمای مناسب و رطوبت زیاد موجود در زیر واتر باکس شروع به رشد و نمو می کنند.
مقرراتی که تولید کنندگان گیاه کامل ملزم به رعایت آن می باشند:
وسایل و ادوات تولید کنندگان نهال باید پاک و غیر آلوده باشند
وسایل باید بی خطر بوده و برای کاربران حفاظت ایجاد کند
نهال ها باید با استفاده از ورقه پن روت تهیه شده باشند
حفاظت از گیاه باید طبق قوانین محلی صورت گیرد
مواد مورد نیاز گیاهی باید مطابق قوانین محلی تهیه و تامین گردد
مواد گیاهی باید تا حد 99%همان ارقامی باشند که توسط کاربر سفارش داده شده
مواد تولیدی (نهال ها) باید در شرایط سالم تهیه و ریشه های آنها سفید باشد
سامانه ریشه ای گیاه باید حداقل یک ریشه اولیه سالم داشته باشند و ریشه های ثانویه آنها آسیب ندیده باشد
نهال ها ممکن است در گلخانه پلاستیکی ، شیشه ای، تونل های پلاستیکی و یا در فضای ازاد تولید شوند.
اگر در گلخانه تولید می شوند باید سقف و کناره های آن قابل باز شدن باشد( جهت تهویه )
اگر در تونل پلاستیکی تولید می شوند باید کناره های تونل قابل باز شدن باشد
ایجاد سایه ( برای کاهش شدت نور خورشید) باید توسط تورهای سفید صورت گیرد. به هیچ وجه اجازه داده نمی شود که از تورهای سیاه برای سایه اندازی استفاده شود
نهال ها در پایان روز چهاردهم قبل از حمل باید به اندازه کافی سفت شده باشند. برای این کار باید گیاه در خلال رشد به اندازه کافی خشکی و به میزان زیادی نور دریافت کنند.
اگر شما در تولید نهال از این توصیه ها پیروی کنید، بدون در نظر گرفتن مشکلات به صورت باور نکردنی بالاترین نرخ زنده ماندن نهال ها را خواهید داشت .
کاشت
چگونگی کاشت نهال در واتر باکس را ما به شما خواهیم آموخت. بسیار مهم است که بدانید جهت شکاف 8 مانند درب دستگاه باید در جهت شرق به غرب قرار گیرد. با این کار نور آفتاب تنها در صبح و عصر وارد شکاف می شود اما بین ساعات 10 صبح تا 4 بعد ظهر نور خورشید نمی تواند وارد شکاف واتر باکس گردد و خسارت ایجاد کند. در شکل ذیل به سایه ای که این شکاف در ساعات گرم روز ایجاد کرده دقت نمائید.
در این عکس به خوبی نشان داده شده که گیاه جوان و کوچک چگونه در مرکز شکاف به خوبی محافظت می شود .
موفق باشید
